Amortisman Nedir? Nasıl Hesaplanır?
Amortisman, yıpranma payı ve faizin işlemesini durdurmak için bir tahvilin birden ödenmesi (TDK) anlamlarına gelir.
İşletmeler kullanmak üzere aldığı duran varlıklarını, normal kullanım şartları altında bir ya da daha uzun sürelerde kullanırlar. Ürünün kullanım süresi ( ekonomik ömür ) zarfında maddi gider yazılması gerekir. Bu giderler mali dönemlere dağıtılarak yazılır.
Amortisman yazılması için gereken şartlar;
1 – Ürünün işletmede bir yıldan fazla kullanılabilir olması,
2 – Yıpranma, aşınma veya değer kaybı olması,
3 – Envantere dahil ve kullanıma hazır olması,
4 – Değerinin 880 TL’yi geçmesi ( 2015 yılı için ) gerekmektedir.
Amortisman Hesaplanması:
İki şekilde hesaplanabilir;
1 – ) Normal Amortisman Yöntemi : Amortisman uygulanacak varlığa sabit bir amortisman oranı uygulanır veya varlığın tutarı ekonomik ömre bölünür.
Örneğin; İşletmenin, KDV hariç 1000 TL değerinde olan bir ürün aldığını ve bu ürünün ekonomik ömrünün 5 yıl olduğunu kabul edelim.
Amortisman Oranı İle Hesaplama;
% ( 1 / Ekonomik Ömür ) formülü ile hesaplama yapılır.
% ( 1 / Ekonomik Ömür (5) ) = % 20 olur.
1000 X % 20 = 200 TL Amortisman hesaplanmış olur.
Amortisman tutarı:
Tutar / Ekonomik Ömür formülü ile hesaplama yapılır.
Tutar ( 1000 TL ) / Ekonomik Ömür ( 5 ) = 1000 / 5 = 200 TL Amortisman hesaplanmış olur.
2 – ) Azalan Bakiyeler Yöntemi : Her amortisman işlemi sonrasında kalan bakiye üzerinden amortisman uygulanır ve normal amortismanın 2 (iki) katı uygulanarak hesaplama yapılır. Ancak bu oran % 50’nin üzerine çıkamaz.
Örneğin; İşletmenin KDV hariç 1000 TL değerinde demirbaş aldığını ve ürünün ekonomik ömrünün 5 yıl olduğunu kabul edelim.
Amortisman Oranı İle Hesaplama;
% ( 1 / Ekonomik Ömür ) formülü ile hesaplama yapılır.
1. Yıl : % ( 1 / Ekonomik Ömür (5) ) = % 20 X 2 = % 40 ( Amortisman değerinin iki katı alınır. )
1000 X % 40 = 400 TL amortisman değeri hesaplanır.
2. Yıl : % ( 1 / Ekonomik Ömür (5) ) = % 20 X 2 = % 40
( 1000 – 400 ) X % 40 = 240 TL amortisman değeri hesaplanır.
3. Yıl : % ( 1 / Ekonomik Ömür (5) ) = % 20 X 2 = % 40
( 1000 – ( 400 + 240 ) ) X % 40 = 144 TL amortisman değeri hesaplanır.
4. Yıl : % ( 1 / Ekonomik Ömür (5) ) = % 20 X 2 = % 40
( 1000 – ( 400 + 240 + 144 ) ) X % 40 = 86,4 TL amortisman değeri hesaplanır.
5. Yıl : Ürünün ekonomik ömrünün son yılı olduğu için kalan kısım amortisman olarak hesaplanır.
