E-İrsaliye Red ve İptali

İrsaliye muhatabının irsaliyeye ret yanıtı veya kısmi ret yanıtı verebilmesi irsaliyenin iptal olduğu yönünde yanlış anlamalara sebebiyet veriyor. Bu yazımızda hatalı düzenlenen e-irsaliyelerde nasıl bir yöntem uygulanması gerektiğinden bahsetmiş olacağız.

Alıcısı e-İrsaliye uygulamasına kayıtlı mükelleflere e-irsaliyeler GİB vasıtasıyla elektronik ortamda, alıcısı e-İrsaliye kullanıcısı olmayan mükelleflere alıcısının isteğine göre elektronik (mail vb.) yöntemlerle veya kağıt ortamında mükellef tarafından iletiliyor. Alıcısına elektronik ortamda iletilse de e-irsaliyenin kağıt çıktısı veya elektronik görüntülenebilir bir örneği mal ile beraber araçta bulunmak zorunda.

E-İrsaliye İptali

Sevk irsaliyesi, satılan malın alıcıya teslim edilmek üzere satıcı tarafından taşındığı veya taşıttırıldığı hallerde satıcının; teslim edilen malın alıcı tarafından taşınması veya taşıttırılması halinde alıcının, taşınan veya taşıttırılan mallar için sevk irsaliyesi düzenlemesi ve taşıtta bulundurulması zorunlu olan belgedir. İrsaliyeye konu malların, satıcıdan yola çıkıp alıcıya ulaşması ile birlikte sevk irsaliyesi belgesi esas itibariyle işlevi yerine getirmiştir. Bu durumdaki sevk irsaliyesinin iptal edilmesi gibi bir durum söz konusu değildir.

Ancak, (487 SN VUK GT, Md.3/8 inci fıkra); yalnızca malın fiili sevkinden önce ve alıcının yada içerdiği malın hatalı olması durumunun alıcı tarafından sistem üzerinden anlaşılması ve hatalı sevkiyat işleminin satıcı tarafından hiç başlatılmamasını sağlamak amacıyla münhasıran ALICI durumundaki tarafça, e-İrsaliye belgesine sistem üzerinde “RED” irsaliye yanıtı ile iptal işlemi gerçekleştirilebilmektedir.

Belirtilen durum haricinde düzenlenen bir irsaliyenin iptal edilebilmesi durumu söz konusu olmayıp, irsaliye üzerindeki fiili sevk zamanından sonra alıcı tarafından red yanıtı dönülmesi sistemsel olarak engellenmiştir. Malın fiili sevkinden sonra gönderilecek RED e-İrsaliye yanıtları hükümsüz olup, bu durumda malı taşıyan/ taşıttıran tarafından yeni bir e-İrsaliye düzenlenmesi gerekecektir.